Van afval brengen naar grondstoffen halen

Tot voor kort keek de gemiddelde Alphenaar ons wat meewarig aan. Een Ecopark, hier? Oh jôh, bedoel je dat afvalbrengstation? Toch stelde de gemeente Alphen aan den Rijn er een ambitieuze ontwikkelingsvisie voor op, geïnspireerd door het principe cradle-to-cradle. Voortaan gaat het hier niet alleen meer over ‘brengen’, maar ook over ‘halen’.

Leren, leven, werken

Ecopark De Limes is een leer-, leef-, werk-, en recreatiepark voor materiaalstromen en duurzame energieproductie. Deze plek maakt kinderen ervan bewust dat ze in een kwetsbaar systeem leven. En dat we met elkaar zuinig moeten omgaan met grondstoffen. Het markeert de transitie van een groeieconomie naar balanseconomie, waarbij materialen weer op waarde worden geschat.

Bouwmaterialen hebben elk een eigen levenscyclus. Ieder gebouw is een moderne mijn, een grondstoffenbank. Of we het na 15 jaar of na 50 jaar slopen, maakt niet uit: de grondstoffen komen weer beschikbaar.

Grondige ambities

Samen met onze landschapsarchitect – Tom Bullens van Vollmer en Partners – hebben wij het Ecopark ontworpen als een natuurlijke plek waarbinnen het proces van het opnieuw beschikbaar maken van grondstoffen op een vanzelfsprekende wijze wordt geregeld. Een industrieel proces in een landschappelijke oase, op een historische plek.

Voor iedere ontwikkelfase van dit project golden duurzame uitgangspunten, de ambitie spatte eraf. In de door ons ontworpen gebouwen was hergebruik de rode draad. Dat alles om te transfomeren van afvalbreng en sorteerstation naar educatief centrum annex grondstoffenbank.

Voor het ontwerp van de buitenruimte maakte Bullens gebruik van gerecylede materialen. Zo zijn de paden en wegen aangelegd van oud bestratingsmateriaal. En ondanks de beperkte ruimte voor beplanting oogt het geheel opmerkelijk groen met oevers vol bloemen en kruiden.

Efteling voor recycling

Schanskorven gevuld met diverse soorten puin vormen nestmogelijkheden voor kleine dieren als salamanders. Tweedehands hout wordt verduurzaamd en als nieuw bouwproduct toegepast. Kinderen pikken het goed omgaan met onze planeet snel op. Het Ecopark laat hen mogelijkheden zien van hergebruik, wat duurzame energie is of hoe je toiletwater zuivert met een helofytenfilter. Attracties zijn ook de bijenkasten, fruitstruiken en appelbomen van Eetbaar Alphen. Daar waar tot voor kort kinderen in de auto moesten blijven zitten tot papa klaar was met het leegscheppen van de aanhanger, worden ze nu uitgedaagd in het Huis van Duurzaamheid, terwijl mama bij de Retourbalie alvast wat hout inslaat voor de verbouwing van de zolder.

Anders leren kijken

We hebben het gemerkt: soms kost het tijd om met conventies te breken en percepties bij te stellen. Maar ontwikkelen is vooruitzien. Ecopark De Limes zal hierin een logische schakel vormen. Een middel om de keten gesloten te houden. Vanaf nu ziet de wereld er in Alphen aan de Rijn er elke dag een stukje mooier uit.